ทำไมราคาทองคำจึงผันผวน

ทำไมราคาทองคำจึงผันผวน!!
สวัสดีครับ ช่วงนี้ในด้านการลงทุนแล้วคงไม่มีตลาดใดร้อนแรงเกินไปกว่าการลงทุนในตลาดทองคำอย่างแน่นอน เห็นได้จากการเปิดตัวของตลาดซื้อขายทองคำล่วงหน้า ราคาทองคำที่มีการเปลี่ยนแปลงขึ้นลงอยู่ทุกวันจนยากแก่การคาดเดาของใครหลายๆคน(รวมทั้งผมด้วยครับ) การย้ายฐานการลงทุนของนักลงทุนจากตลาดหุ้นมาเป็นตลาดทองคำ เนื่องจากให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่ากว่า และปลอดภัยกว่าการลงทุนในตลาดหุ้นในภาวะการณ์แบบนี้




แต่็ก็ใช่ว่าการลงทุนในตลาดทองคำจะสามารถทำได้ง่ายๆ และก็ใช่ว่าจะยากจนเกินไป หากเราทำการศึกษาอย่างลึกซึ้งและเข้าใจในธรรมชาติของทองคำและการซื้อขายทองคำล่วงหน้าแล้วล่ะก็ ผมเชื่อว่าการลงทุนในตลาดทองคำจะเป็นอะไรที่ไม่ยากอย่างที่ใครๆคิด และทำให้เราสามารถตัดสินใจบนพื้นฐานความรู้ และจังหวะเวลาที่ถูกต้องอย่างแน่นอนครับ
เพราะฉะนั้น ตอนนี้เราลองมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องของราคาทองคำกันดีกว่า ว่ามีปัจจัยอะไรบ้างที่เป็นตัวกำหนด และทำไมราคาทองคำมันจึงผันผวนเหลือเกินในช่วงนี้

ราคาทองคำกำหนดอย่างไร

Future world by TFEX : เกศรา มัญชุศรี กรุงเทพธุรกิจ วันพฤหัสบดีที่ 05 มีนาคม พ.ศ. 2552

ทองคำเป็นสินทรัพย์และหลักทรัพย์ชนิดเดียวที่ยังคงให้ผลตอบแทนที่น่าพอใจในภาวการณ์ปัจจุบัน นับจากปี 2000 ราคาทองคำทะยานสูงขึ้นโดยตลอดจากระดับ 280 ดอลลาร์ต่อออนซ์ ไปแตะระดับ 1,000 ดอลลาร์ต่อออนซ์ในปี 2008 ซึ่งเป็นปีที่เริ่มมีการหยุดพักบางช่วงเวลา ราคามีความสั่นไหวขึ้น

และลงมากกว่าปีอื่นๆ ที่ผ่านมา และในรอบสองเดือนแรกของปี 2009 นี้ ราคาทองคำกลับพุ่งสูงขึ้นไปแตะระดับสูงสุดอีกครั้ง เมื่อคำนวณอัตราผลตอบแทนโดยเฉลี่ยของทองคำในช่วงแปดปีที่ผ่านมา พบว่าบวกทุกปีและสูงถึงปีละ 8.7% จึงเป็นที่ประจักษ์ว่าในช่วงเวลานี้ทองคำเป็นพระเอกตัวจริง ผู้ลงทุนทั้งในและต่างประเทศหันมาสนใจและลงทุนในทองคำ รวมถึงสินค้าที่อ้างอิงกับทองคำ จนทำให้การซื้อขายเพิ่มสูงขึ้นทำลายสถิติเดิมทุกวัน กระแสตื่นทองนี้ปรากฏทั่วโลกและในประเทศไทย

ประเภทการลงทุนหลักๆ ได้แก่ การซื้อขายทองคำจริง ในรูปของทองคำรูปพรรณและทองคำแท่ง โดยซื้อขายได้จากร้านค้าทองคำทั้งในและต่างประเทศ แต่สำหรับประเทศไทยที่มีกฎเกณฑ์ข้อบังคับในเรื่องการนำเงินออกไปต่างประเทศ ก็อาจมีข้อจำกัดในการซื้อทองจากต่างประเทศ

อย่างไรก็ดี สำหรับการลงทุนประเภทที่เป็นวิธีการสมัยใหม่ เช่น ETF (Exchange-traded Fund) หรือ ETC (Exchange-Traded Commodity) ซึ่งลงทุนในทองคำ หรือที่เรียกกันว่า กองทุนทองคำ เป็นการลงทุนที่อำนวยความสะดวกให้แก่ผู้ลงทุน ทั้งในเรื่องการถือครองสิทธิในทองคำ โดยมีทองคำจริงเก็บไว้ที่ผู้รับฝากทรัพย์สิน และการซื้อขายที่เป็นลักษณะออนไลน์ รวมทั้งมีการกำกับดูแลจากภาครัฐ จึงเป็นที่นิยมเพิ่มขึ้นในต่างประเทศ ในขณะที่ผู้ลงทุนไทยอาจไม่คุ้นเคยกับการลงทุนในลักษณะดังกล่าว เนื่องจากเรามีที่เก็บทรัพย์สินที่ปลอดภัยในราคาถูก และยังชอบที่จะได้สัมผัสและชื่นชมความงามของทองคำที่เราเป็นเจ้าของ ทำให้รูปแบบการลงทุนประเภทนี้ยังไม่แพร่หลาย

ในขณะที่ อีกรูปแบบหนึ่งของการลงทุนในทองคำ คือ สัญญาซื้อขายล่วงหน้า หรือ Gold Futures ที่ซื้อขายในตลาดอนุพันธ์ที่มีอยู่เกือบทั่วโลก สำหรับตลาดอนุพันธ์ในประเทศไทยนั้น TFEX เพิ่งเปิดตัว Gold Futures ไปเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ซึ่งนับว่าเป็นช่วงเวลาที่สอดรับกับกระแสโลก

ทองคำเป็นสินทรัพย์ที่ซื้อขายตลอด 24 ชั่วโมงในตลาดต่างๆ ทั่วโลก ราคาที่ปรากฏในจอข้อมูลต่างๆ เช่น reuters, bloomberg และสำนักข่าวอื่นๆ มาจากข้อมูลราคาในตลาด Spot และตลาดอนุพันธ์ของตลาดต่างประเทศที่เปิดทำการ ณ ขณะนั้นๆ ราคาทองคำขึ้นอยู่กับความต้องการและปริมาณการซื้อขายของโลก ตลาดที่สำคัญคือ ตลาดนิวยอร์ก ลอนดอน ฮ่องกง โตเกียว ซึ่งสามารถซื้อขายข้ามตลาดระหว่างกันได้ จึงยากที่ใครคนใดคนหนึ่งจะมีอิทธิพลต่อราคาของทองคำ

ราคาทองคำในตลาดข้างต้นเป็นราคาดอลลาร์ต่อหนึ่งหน่วยทรอยออนซ์ ซึ่งเท่ากับทองคำแท่งซึ่งมีน้ำหนัก 31.1035 กรัม ความบริสุทธิ์ที่ระดับ 99.99% หรือ 99.5% แต่เมื่อไปปรากฏในประเทศอื่นๆ จะมีการปรับเป็นเงินสกุลท้องถิ่น และอาจปรับตามหน่วยมาตรฐานน้ำหนักและความบริสุทธิ์ตามความนิยมของแต่ละประเทศ สำหรับไทยใช้มาตรฐานทองคำ 96.5% หน่วยน้ำหนักเป็นบาททองคำ หรือ 15.244 กรัม โดยในตลาด Spot ของไทยนั้น สมาคมค้าทองคำเป็นผู้กำหนดราคาทองคำแท่งและรูปพรรณในทุกๆ เช้า เพื่อให้ร้านค้าทองคำทั่วประเทศใช้ในการซื้อขาย ซึ่งสมาคมฯ อาจปรับเปลี่ยนราคาระหว่างวันได้ หากราคาทองคำในตลาดโลกมีการเปลี่ยนแปลง

ราคา Gold Futures ในตลาดอนุพันธ์ (TFEX) นั้น จะไม่มีการกำหนดราคาดังเช่นในตลาด Spot เนื่องจากผู้ซื้อผู้ขาย จะเป็นผู้กำหนดราคาที่ต้องการเอง และส่งคำสั่งซื้อขายเข้าสู่ระบบการซื้อขายที่เป็นอิเล็กทรอนิกส์ ในลักษณะเดียวกับการซื้อขายหุ้นที่ผู้ซื้อผู้ขายเป็นผู้สั่งซื้อสั่งขายหุ้นในราคาและจำนวนที่ต้องการเอง ซึ่งเป็นข้อแตกต่างที่สำคัญยิ่งระหว่างตลาด Spot และตลาดอนุพันธ์ เพราะการซื้อขายในตลาดอนุพันธ์เป็นการตกลงระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขายที่พอใจซื้อหรือขาย Gold Futures ในราคาและจำนวนสัญญาที่ต้องการ ตลาดอนุพันธ์และสำนักหักบัญชีเป็นตัวกลางในเรื่องระบบงาน ระบบการจัดการ และกฎเกณฑ์ต่างๆ เพื่อให้ความมั่นใจแก่ผู้ที่เกี่ยวข้องว่าการซื้อขายเป็นไปด้วยความโปร่งใส ยุติธรรม และตรวจสอบได้ รวมทั้งเป็นธุรกิจภายใต้การกำกับของ สำนักงาน ก.ล.ต.

สำหรับผู้ลงทุนอาจสงสัยว่าจะใช้ข้อมูลใดมาช่วยในการตัดสินใจเรื่องราคา Gold Futures ซึ่งเป็นจำนวนเงินบาทต่อหน่วยน้ำหนักทองคำ 1 บาท ที่ความบริสุทธิ์ 96.5% ตามมาตรฐานไทย โดยราคาที่ซื้อขายในตลาดอนุพันธ์ควรเป็นไปตามความเคลื่อนไหวของราคาทองคำในตลาดโลก การแปลงค่าราคาทองคำให้เป็นเงินบาทนั้น TFEX ใช้สูตรการคำนวณราคาซึ่งเป็นไปตามมาตรฐานสากลที่ใช้ในต่างประเทศ

London Gold A.M. Fixing x (15.244/31.1035) ? (0.965/0.995) x (THB/USD)

ซึ่งประกอบด้วย ราคาทองคำต่างประเทศจาก London Gold Fixing และแปลงน้ำหนักจากทรอยออนซ์ (31.1035 กรัม) เป็นทองคำน้ำหนัก 1 บาท (15.244 กรัม) ต่อมาแปลงค่าความบริสุทธิ์ของทองคำจาก 99.5% เป็น 96.5% และสุดท้ายเป็นการแปลงค่าเงิน โดยสรุปแล้วมีเพียงสองตัวแปร คือ ราคาทองคำและค่าเงินบาทในวันนั้น

ซึ่งตลาดอนุพันธ์ได้รับความร่วมมือจาก reuters และธนาคารพาณิชย์ในการกำหนดอัตราแลกเปลี่ยนเพื่อการนี้ ส่วนในเรื่องของน้ำหนักและความบริสุทธิ์เป็นสูตรแน่นอนที่มีค่ากำกับอยู่แล้ว ตลาดอนุพันธ์ใช้สูตรข้างต้นในการกำหนดราคาเพื่อใช้ชำระราคาในวันสุดท้ายของการซื้อขาย (Final Settlement Price) โดย London Gold Fixing เป็นศูนย์กลางกำหนดราคาทองคำเพื่อใช้ในการอ้างอิงมาตั้งแต่ปี 1919 (www.goldfixing.com) ซึ่งจะประกาศราคาทองคำที่ความบริสุทธิ์ 99.5% ทุกวันทำการ วันละ 2 เวลา คือ 10:30 น. และ 16:30 น. (เวลาที่ลอนดอน)

สำหรับการคำนวณราคาโดยทั่วไป สามารถใช้ราคาทองคำต่างประเทศในลักษณะ real time จาก reuters, bloomberg, สำนักข่าวอื่น ๆ หรือจากเว็บไซต์ www.kitco.com , www.goldprice.com เป็นต้น มาคำนวณตามสูตรข้างต้น โดยอาจต้องปรับค่าความบริสุทธิ์ให้เป็น 99.5% หากว่าราคาทองคำนั้นเป็นราคาที่มีความบริสุทธิ์ 99.99% เช่น หากทองคำราคา 915 ดอลลาร์ อัตราแลกเปลี่ยน 36.50 บาท ต่อ 1 ดอลลาร์ เมื่อคำนวณตามสูตรข้างต้นจะได้ราคาทอง (Spot Price) เท่ากับ 915 x (15.244/31.1035) ? (0.965/0.995) x 36.50 ซึ่งมีค่าเท่ากับ 15,874.79 บาทต่อทองคำน้ำหนัก 1 บาท ซึ่งท่านผู้อ่านสามารถใช้สูตรข้างต้นเพื่อคำนวณราคาทองคำ Spot ที่เกิดขึ้น ณ เวลานั้น เพื่อใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการกำหนดราคา Gold Futures ได้

เป็นไงกันบ้างครับ รู้อย่างนี้แล้วก็ช่วยให้เรามีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของราคาทองคำกันมากขึ้น และหายสงสัยกันแล้วว่าทำไมราคาทองคำจึงผันผวน อย่าลืมนะครับ การลงทุนมีความเสี่ยง ควรศึกษาข้อมูลให้ดีก่อนตัดสินใจลงทุน